Μέγιστη προσοχή στο διαβητικό πόδι


Τι είναι διαβητικό πόδι;

Το διαβητικό πόδι ανήκει σε έναν άνθρωπο που πάσχει χρόνια από σακχαρώδη διαβήτη. Ο συνηθισμένος χρόνος εμφάνισης ενός διαβητικού ποδιού προκύπτει μετά από τουλάχιστον 10 με 15 χρόνια αρρύθμιστου διαβήτη και είναι πιο συχνός σε διαβητικούς τύπου 1, σε αυτούς δηλαδή που χρειάζονται ινσουλίνη για τη θεραπεία τους αφού το πάγκρεας τους δεν λειτουργεί.

Ποια είναι τα συνήθη προβλήματα που σχετίζονται με το διαβητικό πόδι;

Ο αρρύθμιστος διαβήτης μπορεί να επηρεάσει το περιφερικό νευρικό σύστημα και να προκαλέσει μόνιμες βλάβες που δημιουργούν ένα συνεχή και μόνιμο πόνο, σαν κάψιμο – καυσαλγία - που είναι και ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο διαβητικός. Αυτός ο πόνος μάλιστα δεν μπορεί να ξεπεραστεί με τη λήψη παυσίπονων αλλά χρειάζεται μία συνδυασμένη αντιμετώπιση με ειδικά αναλγητικά. Την ίδια στιγμή χρειάζεται άριστη ρύθμιση του διαβήτη, που αν μπορέσει και επιτευχθεί για μακρύ χρονικό διάστημα, αυξάνονται οι πιθανότητες για μείωση του πόνου που περιγράψαμε. Και μη νομίζετε ότι πρόκειται για έναν απλό πόνο, είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός και βασανιστικός, μέρα και νύχτα, και καταστρέφει την ποιότητα ζωής. Παρόλα αυτά μπορεί να συμβεί και το ακριβώς αντίθετο, που είναι και το πιο συνηθισμένο, δηλαδή οι διαβητικοί να μην έχουν αίσθηση του πόνου. Θα πρέπει να ξέρετε ότι ο πόνος είναι μία κατάσταση που μας προστατεύει, ένα διαβητικό πόδι χωρίς αίσθηση του πόνου σημαίνει ότι βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο. Σας πληροφορώ ότι πολύ συχνά έχουμε διαβητικούς που έχουν πατήσει πινέζα και περπατάνε επί μέρες έχοντας την μέσα στο πόδι τους και δεν το έχουν αντιληφθεί. Αυτός λοιπόν ο τραυματισμός δημιουργεί μία λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε ακρωτηριασμό του ποδιού.

Υπολογίζεται ότι κάθε 30 δευτερόλεπτα κόβεται ένα άκρο διαβητικού εξαιτίας μίας τέτοιας κατάστασης. Δηλαδή οι ακρωτηριασμοί ποδιών των διαβητικών ξεκινούν από τέτοιες πληγές τις οποίες δεν τις καταλαβαίνουν. Πολύ επικίνδυνος μπορεί να αποβεί και ένας τραυματισμός από παρανυχίδες ή κόψιμο των νυχιών, γι' αυτό είναι απαραίτητο η περιποίηση να γίνεται πάντα από ειδικό, αφού μία μικρή πληγή οδηγεί σε σοβαρή λοίμωξη εξαιτίας της επίθεσης που γίνεται από ισχυρά και επικίνδυνα μικρόβια.

Επιπλέον το διαβητικό πόδι συνυπάρχει με τις αγγειακές αλλοιώσεις - αρτηριοπάθεια - με αποτέλεσμα αυτό να μην αιματώνεται σωστά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η επούλωση των πληγών είναι εξαιρετικά δύσκολη ενώ λόγω και της κακής κυκλοφορίας αίματος μπορεί να προκληθούν μέχρι και γάγγραινες τροφικές. Η θεραπεία της αρτηριοπάθειας με αγγειοχειρουργικό τρόπο είναι πρακτικά αδύνατη αφού οι πιο πολλές προσπάθειες καταλήγουν σε αποτυχία μετά από λίγο καιρό. Δηλαδή το να προσπαθήσουμε να αντικαταστήσουμε τα αγγεία κάνοντας μεταμόσχευση από ένα υγείες κομμάτι των αγγείων είναι πρακτικά μη αντιμετωπίσιμο από τους αγγειοχειρουργούς αφού οι πληγές που θα δημιουργηθούν κλείνουν δύσκολα και πιθανόν να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό.

Τι πρέπει να ακολουθεί ένας ασθενής με διαβητικό πόδι;

Αυτό που πρέπει να καταλάβει ένας ασθενής με διαβήτη είναι ότι τα πρώτα σημάδια της αγγειοπάθειας είναι όταν το πόδι γίνεται στιλπνό, λείο, δείχνει πρησμένο, πολλές φορές αλλάζει χρώμα, με το να γίνεται σκούρο ή μελανό και φεύγουν οι τρίχες. Είναι τα πρώτα συμπτώματα ενός αρχόμενου διαβητικού ποδιού και εκεί ακριβώς είναι που πρέπει επέμβουμε για να προλάβουμε τις καταστάσεις. Ένας διαβητικός όμως γενικότερα δεν θα πρέπει να εφησυχάζει, να περιμένει να δει δηλαδή αυτά τα σημάδια και μετά να κινητοποιηθεί. Αρκετές μελέτες αναφέρουν ότι αν καταλάβουμε νωρίς το ζάχαρο μας και το ρυθμίσουμε από την αρχή σωστά, αυτό μπορεί να μας προστατεύσει. Ακόμη και οι διαβητικοί τύπου 2, που είναι αυτοί που δεν χρειάζονται ινσουλίνη, μπορεί κινδυνεύουν.

Καλό είναι να έχουμε φροντίσει να κάνουμε τις εξετάσεις μας, να ελέγξουμε το ζάχαρο μας και να το ρυθμίσουμε εξαρχής σωστά αν υπάρχει πρόβλημα. Θα πρέπει να έχουμε όλοι μας κατά νου ότι φάρμακα που μας κάνουν νέους, αναστρέφοντας τη γήρανση δεν υπάρχουν, αφού οι βλάβες στα νεύρα και στα αγγεία μας μπορούμε να τα εκτιμήσουμε ως μία πρόωρη γήρανση του δέρματος που όμως δεν αντιμετωπίζεται αλλά μπορεί να προληφθεί. Οι τεχνικές που μπορούν να εφαρμοστούν είναι αρκετές, βασική προϋπόθεση πάντως όλων είναι ο καλός καθαρισμός της περιοχής. Από εκεί πέρα έχουν δοκιμαστεί πολλές μέθοδοι, αρκετά δαπανηρές και με όχι αυξημένες πιθανότητες επούλωσης. Έχουν δοκιμαστεί μεταμοσχεύσεις δέρματος, τεχνικές με μυελό των οστών, το υπερβαρικό οξυγόνο το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει, μέχρι και βδέλλες, οι οποίες μάλιστα στην Αμερική πουλιούνται σε φαρμακεία. Αυτό που κάνουν είναι να τρώνε τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας με αποτέλεσμα αυτή να ανανεώνεται κι αν υπάρχει από κάτω ένα αγγειακό σύστημα που δουλεύει επαρκώς, θα οδηγηθεί σε επούλωση.

Τι περιλαμβάνει η περιποίηση ενός διαβητικού ποδιού;

Πρώτο μέλημα σωστός καθαρισμός όπως προείπα, περιποίηση των νυχιών από ειδικούς ποδολόγους που δυστυχώς στη χώρα μας δεν είναι πολλοί. Και το επισημαίνω αυτό αφού από μία μικρή πληγή ή από ένα άσχημα κομμένο νύχι μπορεί να δημιουργηθεί μία πληγή που θα κάνει από 3 έως 6 μήνες να επουλωθεί. Τώρα, αν προκληθεί πληγή πρέπει να απευθυνόμαστε στον ειδικό γιατρό για να αναλαμβάνει αυτός την περιποίηση του, μόνο έτσι μπορούμε να προλάβουμε και να σώσουμε το πόδι μας. Επίσης ο ασθενής με διαβητικό πόδι δεν πρέπει να περπατάει ποτέ ξυπόλυτος αφού έχει χάσει την αίσθηση του πόνου και μπορεί να τραυματιστεί χωρίς να το καταλάβει και όχι ανοιχτές σαγιονάρες στην άμμο.Τα παπούτσια που θα φοράει πρέπει να είναι ειδικά κατασκευασμένα, γιατί το πρόβλημα δεν είναι μόνο να μπορέσει να κλείσει μία πληγή, αλλά και να μην ξανανοίξει στο μέλλον. Άρα το πέλμα ενός διαβητικού είναι απαραίτητο να στηρίζεται σωστά με την κατασκευή ενός ειδικού πάτου που φτιάχνεται έπειτα από ποδομέτρηση. Οι πάτοι δηλαδή που πρέπει να φοράνε οι διαβητικοί είναι έτσι κατασκευασμένοι ώστε να έχουν μπροστά φάρδος, να μην στενεύουν τα δάχτυλα. Επίσης απαγορεύονται τα τακούνια γιατί όσο περίεργο κι αν σας ακούγεται αποτελούν θάνατο για το πέλμα αφού παραμορφώνουν τα οστά. Καλό θα είναι λοιπόν οι διαβητικοί να φτιάχνουν τα ειδικά πέλματα που ονομάζονται ορθοτικά, τα οποία όταν θα βαδίζουν κάνουν ένα ειδικό μασάζ στο πόδι γυμνάζοντας τα αγγεία και δημιουργώντας μία νέα αγγείωση που μπορεί να βελτιώσει κατά πολύ την αιμάτωση του ποδιού. Δυστυχώς οι αγγειοχειρουργικές επεμβάσεις πολύ λίγο βοηθούν το διαβητικό πόδι αφού η βλάβη επεκτείνεται σε όλα τα μικρά αγγεία κι αυτό δεν φτιάχνει εύκολα. Χρειάζεται υπομονή, άριστη ρύθμιση του σακχάρου, όπως και μείωση όλων των παραγόντων κινδύνου όπως το κάπνισμα και το αυξημένο σωματικό βάρος.

Λέπουρας Αντώνιος, Ιατρός Παθολόγος,
Εξειδικευμένος στον Σακχ. Διαβήτη μέλος ΔΣ Ε.Δ.Ε.,
Διευθυντής Β Παθολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Τμήματος ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘΗΝΩΝ- Κλινικής ΨΥΧΙΚΟΥ


Μέγιστη προσοχή στο διαβητικό πόδι Μέγιστη προσοχή στο διαβητικό πόδι Reviewed by Unknown on Πέμπτη, Ιανουαρίου 14, 2016 Rating: 5

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Από το Blogger.