Déjà vu: Μια ανεξήγητη εμπειρία…

Όλοι, ή τουλάχιστον το 66% του πληθυσμού, το έχουμε ζήσει. Το déjà vu μας κάνει να πιστεύουμε πως έχουμε ξαναζήσει μια σκηνή, αν και είμαστε σίγουροι πως αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ. Tι πραγματικά είναι όμως το déjà vu; Μας φέρνει εικόνες από προηγούμενες ζωές, είναι μια εξωσωματική εμπειρία ή κάτι συμβαίνει με τα νεύρα μας και την λειτουργία τους; 

Απάντηση καμία! Περίπου τα 2/3 των ανθρώπων έχουν ζήσει την εμπειρία του déjà vu τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, λένε οι ειδικοί. Επίσης, ενώ δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ των φύλων, η ηλικία φαίνεται να έχει σημασία. Τα επεισόδια déjà vu μειώνονται δραματικά σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα περιστατικά παρουσιάζονται σε ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 15 και 25 κι έτσι κάποιοι πιστεύουν πως το déjà vu είναι συνδεδεμένο με την ανάπτυξη του εγκεφάλου, καθώς γνωρίζουμε πως ο εγκέφαλος δεν διαμορφώνεται πλήρως, τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 25, ίσως και αργότερα. 

Το déjà vu είναι σύνηθες «χάρισμα» ατόμων με υψηλή μόρφωση και καλή κοινωνικοοικονομική τάξη, όπως επίσης και ατόμων που παρακολουθούν πολλές ταινίες και ταξιδεύουν συχνά. Έρευνες έχουν αποδείξει πως το déjà vu είναι πιο πιθανό να συμβεί αν ένα άτομο βρίσκεται υπό πίεση ή είναι κουρασμένο. Επίσης, σε μελέτη του 2010 διαπιστώθηκε ότι εκείνοι που συχνά θυμούνται τα όνειρά τους φαίνεται να έχουν περισσότερες déjà vu εμπειρίες. 

Στα ελληνικά το déjà vu μεταφράζεται ως «προμνησία». Είναι ο όρος που περιγράφει την αίσθηση ότι κάποιος έχει δει ή βιώσει ξανά στο παρελθόν μία κατάσταση. Υπάρχουν αναφορές σε εμπειρίες déjà vu στη λογοτεχνία του παρελθόντος, γεγονός που αποδεικνύει ότι το φαινόμενο δεν είναι νέο. 

Υπάρχουν τρία ήδη déjà vu. Το déjà vécu που σημαίνει «αυτό το έχω ξαναδεί» και είναι η πιο συνηθισμένη μορφή προμνησίας. Στη συνέχεια είναι το déjà senti που σημαίνει «αυτό το έχω ξανανιώσει» και είναι αποκλειστικά συναισθηματική κατάσταση. Τέλος το déjà visité που η σημασία του είναι «αυτό το έχω ξανά επισκεφθεί» και είναι η μόνη αίσθηση η οποία έχει συγκεκριμένες χωρικές και γεωγραφικές διαστάσεις, σε αντίθεση με το déjà vécu και το déjà senti τα οποία είναι κυρίως ή και αποκλειστικά συναισθήματα.


ΠΗΓΗ