Γιατί κρυώνω διαρκώς;

Ο χειμωνιάτικος καιρός δεν είναι πάντα η μοναδική αιτία για την ευαισθησία μας στο ψύχος.

Γι' αυτήν ενδέχεται να ευθύνονται κάποιες κακές συνήθειες, αλλά και ήπιες ή σοβαρές ασθένειες.

Θα ορκιζόσασταν ότι βρίσκεστε στην Ανταρκτική, κι όμως στην πραγματικότητα κάνετε βόλτα με τον κολλητό σας στην Ερμού. Εκείνος φορά ένα ελαφρύ τζάκετ και περπατά ανέμελος, ενώ εσείς τουρτουρίζετε, παρότι έχετε ντυθεί σαν κρεμμύδι. Και αυτό δεν αποτελεί σπάνιο περιστατικό, αλλά μια κατάσταση πολύ γνώριμη, που σας ακολουθεί σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα.

Γιατί άραγε έχετε λιγότερες αντοχές στο κρύο απ' ό,τι οι γύρω σας;

Φαίνεται πως κάποιος παράγοντας σαμποτάρει τη θερμορύθμιση, δηλαδή τη φυσική ικανότητα του οργανισμού σας να κρατά σταθερή τη θερμοκρασία του, ακόμη και όταν εκείνη του περιβάλλοντος αλλάζει.

Χάλασε ο… θερμοστάτης!

Ο κ. Θεόδωρος Ανδρουτσάκος, παθολόγος, εξηγεί: «Κυρίαρχο ρόλο στη θερμορύθμιση παίζει ο υποθάλαμος, μια περιοχή του εγκεφάλου που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το στέλεχος και δρα ενώνοντας το νευρικό με το ενδοκρινικό μας σύστημα. Σε φυσιολογικές καταστάσεις η ημερήσια παραγόμενη θερμότητα του οργανισμού μας καθορίζεται από το βασικό μας μεταβολισμό, ενώ σε συνθήκες ψύχους ο υποθάλαμος δέχεται μηνύματα από το δέρμα να παγιδεύσει θερμότητα με διάφορους τρόπους: μείωση της ποσότητας του εκκρινόμενου ιδρώτα, ανόρθωση των τριχών, αγγειοσύσπαση (οδηγώντας το αίμα στα εσωτερικά όργανα προκειμένου να διατηρηθούν ζεστά) και σύσπαση των σκελετικών μυών, καθώς και κατανάλωση λίπους για την παραγωγή ενέργειας».

Ο ειδικός διευκρινίζει ότι, όταν η μετάβαση από τη ζέστη στο κρύο γίνεται προοδευτικά, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με την εναλλαγή των εποχών, παρατηρείται αύξηση της έκκρισης των θυρεοειδικών ορμονών, οι οποίες με τη σειρά τους επιταχύνουν το βασικό μεταβολισμό μας και οδηγούν σε ενίσχυση της παραγόμενης θερμότητας καθημερινά.

Τι γίνεται όμως όταν η παραπάνω διαδικασία δεν εκτελείται ομαλά;

Τότε ο οργανισμός δυσκολεύεται να μας θωρακίσει απέναντι στο κρύο. Και γι' αυτή του την αδυναμία ενοχοποιούνται διάφοροι παράγοντες.

Μην κουκουλώνετε το πρόβλημα!

Η δυσανεξία στο ψύχος μπορεί να είναι απλώς αποτέλεσμα μιας εξαντλητικής δίαιτας, αλλά και ένδειξη κάποιας ήπιας ή σοβαρότερης ασθένειας. Τι μπορεί να ευθύνεται, λοιπόν, για το ότι τα άκρα σας στη διάρκεια του χειμώνα μοιάζουν με… παγάκια;

To φύλο: 

Οι γυναίκες έχουν λιγότερες αντοχές στο κρύο απ' ό,τι οι άντρες. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Γιούτα, παρότι η θερμοκρασία του κορμιού μας είναι λίγο υψηλότερη από εκείνη των αντρών, στα χέρια μας παρατηρείται μείωση κατά τρεις βαθμούς. Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους παρουσιάζουμε ευαισθησία στο ψύχος είναι τα οιστρογόνα, όπως επισημαίνει ο δρ Μάικ Τρίπτον, καθηγητής φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιo του Πόρτσμουθ στη Μεγάλη Βρετανία. Οι συγκεκριμένες ορμόνες ενεργοποιούν το μηχανισμό που εμποδίζει τη ροή του αίματος προς τα άκρα με συνέπεια πολλές γυναίκες να αισθάνονται ρίγη όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων τους είναι υψηλά, π.χ. κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας.

Τα κιλά:

 Όπως επισημαίνει ο κ. Ανδρουτσάκος, εάν είστε πολύ αδύνατες, τότε πιθανότατα έχετε μικρή ποσότητα λίπους στο σώμα σας και μειωμένη μυϊκή μάζα, στοιχεία που επίσης σχετίζονται με χαμηλή ανοχή στο ψύχος. Μια εξαντλητική δίαιτα πάλι ενδέχεται να βάλει φρένο στο μεταβολισμό σας με αποτέλεσμα ο οργανισμός να πάψει να παράγει την επιθυμητή θερμότητα.

Η αϋπνία ή και η αφυδάτωση: 

Οι δύο παραπάνω παράγοντες επιδρούν αρνητικά στο μεταβολισμό επιβραδύνοντάς τον με συνέπεια τη μείωση της παραγωγής ενέργειας και κατ' επέκταση της θερμότητας από τον οργανισμό.

Η έλλειψη σιδήρου: 

Σύμφωνα με τον παθολόγο, το συγκεκριμένο ιχνοστοιχείο έχει πρωτεύοντα ρόλο στη σύνθεση και λειτουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, δουλειά των οποίων είναι η μεταφορά οξυγόνου στους μυς και τα εσωτερικά όργανα. Ο ειδικός διευκρινίζει: «Η χορήγηση οξυγόνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλιση των λειτουργιών τόσο των μυών όσο και των εσωτερικών οργάνων. Μία από αυτές είναι η παραγωγή ενέργειας, που σε καταστάσεις ψύχους χρησιμοποιείται για θερμότητα. Άλλωστε τόσο η μυϊκή σύσπαση όσο και η καύση του λίπους είναι πολύ πιο αποδοτικές όταν χρησιμοποιείται οξυγόνο». Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει δυσανεξία στο κρύο. Πόσο μάλλον όταν είναι σημαντική, όπως στην περίπτωση της αναιμίας. Αντίστοιχο έργο με το σίδηρο επιτελούν η βιταμίνη Β12 και το φυλλικό οξύ, οι ελλείψεις των οποίων συνδέονται επίσης με την αναιμία και την έλλειψη ανοχής στο κρύο.

Ο θυρεοειδής: 

«Ένα ακόμη αίτιο είναι ο υποθυρεοειδισμός, καθώς οι χαμηλές τιμές των θυρεοειδικών ορμονών ευθύνονται για τη φθίνουσα πορεία της παραγόμενης θερμότητας και του βασικού μεταβολισμού, κάτι που δεν μπορεί να αντισταθμιστεί από την αύξηση του σωματικού λίπους που συχνά ακολουθεί την προαναφερθείσα νόσο» εξηγεί ο παθολόγος.

Ο διαβήτης:

 Η χρόνια βλάβη των αγγείων και των νεύρων από το σάκχαρο οδηγεί σε δύο καταστάσεις που ονομάζονται διαβητική μικροαγγειοπάθεια και νευροπάθεια, αναφέρει ο ειδικός. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η διαταραχή της αγγειακής μικροκυκλοφορίας έχει συνέπεια τη μειωμένη αγγειοσύσπαση ως απάντηση στο ψύχος καθώς και το μπλοκάρισμα της διαδικασίας θερμορύθμισης.

Το κυκλοφορικό η αγγειοπάθεια: 

Αντίστοιχες με τις παραπάνω βλάβες στα περιφερικά αγγεία με ανάλογα αποτελέσματα στη θερμορύθμιση μπορούν να προκαλέσουν δύο «ασθένειες» της σύγχρονης ζωής, όπως οι αυξημένες τιμές χοληστερίνης και το κάπνισμα. «Η υπερλιπιδαιμία οδηγεί σε συγκέντρωση αθηρωματικών πλακών στο τοίχωμα των αγγείων και σε δυσχέρεια της σύσπασής τους, ενώ το κάπνισμα σχετίζεται με αύξηση των οξειδωτικών ελεύθερων ριζών και βλάβη στη μικροαγγείωση των φλεβών και των αρτηριών» λέει ο παθολόγος.

Η φαρμακευτική αγωγή: 

Ο ειδικός αναφέρει τέλος ότι για τη δυσανεξία μας στο κρύο μπορεί να ευθύνονται κάποια φάρμακα. Οι πιο συχνοί ένοχοι είναι: τα υπνωτικά, τα βαρβιτουρικά, το λίθιο, οι βενζοδιαζεπίνες και τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά. Εξαιτίας τους ενδέχεται να προκληθεί βραχυκύκλωμα με συνέπεια να μη μεταφέρονται σωστά τα σήματα από το σώμα μας στον υποθάλαμο του εγκεφάλου και έτσι να μην υπάρχει η κατάλληλη ανταπόκριση του οργανισμού στο ψύχος.

Οδηγός επιβίωσης!
Αν έχετε δυσανεξία στο ψύχος, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι μια σειρά εξετάσεων (π.χ. αίματος ή και τρίπλεξ, εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο). Σε περίπτωση που πίσω από αυτή την ευαισθησία σας δεν κρύβεται κάποιο παθολογικό πρόβλημα, η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί με μερικές απλές κινήσεις. Σύμφωνα με τον κ. Ανδρουτσάκο, αυτές είναι: καλή ενυδάτωση, ήπια άσκηση, ισορροπημένη διατροφή, διακοπή του καπνίσματος.

ΠΗΓΗ